په افغان جرمن اونلاين کي د يوه سيمنار خبرتيا
دا خبر تيا له دری څخه پښتو ته ژباړل سوېده
د دې سيمنار موضوع د (( د زبر ځواکونو جګړه او په افغانستان کي د نل ليکي پروژه )) ده
د انرژۍ ارزښت او په ځانګړي توګه دګازاو نفتوانرژۍ ته اړتيا ورځ په ورځ په بې ساري توګه زياتيږي . ، په امريکا اويوشمير اسيايې هيوادونو او د هغو ډلي په چين هيواد کي دګاز اونفتو انرژۍ ته اړتيا په داسي حال کي مخ پر زياتيدو ده چي د همدې انرژيو طبيعي زيرمي په پر له پسې توګه د لږيدو په حال کي دي ، ځکه نو د دې طبيعي زيرمو د نيولو او خپلولو لپاره د زورورو هيوادونو تر منځ شخړ و زور اخستۍ دۍ .
د امريکا متحده ايالات ، چين اولسي جمهوريت او روسيې فدراسيون تر خپل منځ په منځنۍ اسيا ، منځني ختيځ او افريقا کي دزورازمويلو، سياليو او نظامي شخړو ته مخامخ شويدي ، د همدې امله په هغو هيوادونو کي چي نفت توليديږي ، هلته نظامي شخړو ته لمن وهل کيږي . څرنګه چي امريکا ته نفت زيات ارزښت لري ، ځکه د تروريزم سره تړاو ور کوي .
منځني ختيځ چي د نړۍ شپيته په سلو کي نفت توليدوي ، دادۍ د نيمي پيړۍ راهيسي د نړۍ د زورورو تر منځ د زور ازمايلو ټاټوبۍ اودجګړې سيمه ده ، او عراق چي د دې زيرمو د نيمي برخي خاوند دۍ ، په بشپړه توګه لاندي شويدۍ . د انرژۍ ارزښت او د هغو د وړلو راوړلو لاري د بيلا بيلو جګړو د پيښيدو لامل ګرځيدلۍ دۍ ، چي يوه هم د افغانستان پای ته نه رسيدونکۍ جګړه ده . د سياسي شننکو په اند د افغانستان پر خلاف او د هيواد په دننه کي د ټولو جګړو جرړي هم له همدې ځايه اوبه څښي .
په منځنۍ اسيا کي د ګاز او نفتو د سترو زيرمو د را څرګنديدو له امله دا سيمه د جګړې دويم ټا ټوبۍ شو . اوس د نړۍ ستر صنعتي هيوادونه د هغوۍ په سر کي د لويديځ له لوري دامريکا متحده ايالات ، د روسيې فدراسيون او د چين اولسي جمهورت د هغه د ګړندۍ اقتصادي ودي او انرژۍ ته د هغه زياته تنده د ختيځ له لوري د دې زيرمو د غونډ تيرولو او خپلولو لپاره ډګر ته راوتي دي .او همدا ډول په افريقا او له هغې جملې د افريقا په لويديځ کي دګاز او نفتو د زياتو زيرمو د را څرګنديدلو وروسته ، د انرژۍ تږيو هلته مخامختيا ته ودانګل او د جګړې دريمه سيمه يې لا پخوا پرانيستې ده .
جګړه ماران د خپلو ګټو د ساتني په نيت د جګړو لمبو ته لمن وهي ، خو دا په هغه هيوادونو کي ميشت اولسونه دي چي د هغو لمبو په منځ کي سوځي ، او له دې ډلي عراق او افغانستان هيوادونه دي چي د امريکا د متحده ايالاتو لپاره يې د سياسي ستراتژي له اړخه ځانګړۍ ارزښت پيداکړيدۍ .( لومړۍ هيواد د انرژۍ د زياتوزيرمولرونکي په توګه او دويم هم د نل ليکي د تيريدونکي سيمي په توګه ارزښت لري ) دا هيوادونه چي اوس د امريکا او روسيې تر منځ د مخامختيا او سيالۍ ډګر ونه ګرځيدلي ، د دې لامل شويدي چي په دې تړاو لا زيات ځواک ښوونه وپارول شي .
په دې سيمنار کي هڅه کيږي چي په افغانستان کي د جګړې لاميلونه او په روانو سياسي _ نظامي جوارګريو کي د لويديځ او ختيځ ځواکونو تر منځ تاوتريخوالۍ، دهغه ارزښت په رڼا کي و څيړل شي چي د انرژۍ زيرمي يې لري ، او هم به د انرژۍ د وړلو او تيرولو لاري ، برملا شي .
د دې سيمينار په لومړۍ برخه کي به د امريکا متحده ايالاتو د انرژۍ لپاره سياسي ستراتيژۍ او جيوپوليتيک او د فدراتيفي روسيې ونډه او په دويمه برخه کي به د چين اولسي جمهوريت ونډه تر څيړني لاندي ونيول شي . او په دريمه برخه کي به د افغانستان څخه د ګاز نل ليکي پروژه د جګړې د بنسټيز لاميل په توګه د لومړۍ او دويمي برخي د پايلو په رڼاکي و ارزول شي .
